Thoát vị đĩa đệm là chứng bệnh khá nhiều người gặp.
Đặc biệt, phụ nữ mang thai là đối tượng chiếm tỷ lệ tương đối cao. Điều đáng
ngại, không ít người chủ quan cho rằng đây chỉ là những cơn đau bình thường
thời kỳ bầu bí mà không biết mình bị thoát vị đĩa đệm.
Bệnh không chỉ xuất hiện ở người già
Chị Thu Anh (ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) đang mang thai
tháng thứ năm. Gần đây, chị thường có cảm giác đau nhói, tê buốt dọc cột sống
xuống đến vùng mông, đùi, rồi lan đến bắp chân. Ban đầu, nghe lời đồng nghiệp
chia sẻ, chị chỉ nghĩ đây là chứng đau lưng thường gặp khi mang thai. Tuy
nhiên, những cơn đau diễn ra ngày một thường xuyên hơn tới mức chị rất đau đớn,
khó khăn khi di chuyển. Đi khám tại bệnh viện, chị được chẩn đoán mắc bệnh
thoát vị đĩa đệm.
Còn chị Mai Liên (ở Phủ Lý, Hà Nam) hiện mang thai tuần thứ
tám. Bên cạnh niềm vui, chị còn thấp thỏm nỗi lo khi có tiền sử thoát vị đĩa
đệm cột sống thắt lưng từ năm 2008. Hồi đó, chị Liên đã được các bác sĩ chỉ
định tiêm 2 mũi ngoài màng cứng và áp dụng phương pháp vật lý trị liệu nên
không phải đối mặt với những cơn đau dữ dội vùng thắt lưng. Tuy nhiên gần đây,
chị bị đau nhức trở lại, chị không dám vận động mạnh vì sợ làm tổn thương đĩa
đệm. Tham khảo ý kiến chuyên gia, chị dự định tiến hành phẫu thuật nhưng cùng
lúc đó lại có bầu. Chị Liên khá băn khoăn: Liệu có thể điều trị bệnh khi mang
bầu và bệnh này có ảnh hưởng tới thai nhi hay không?
BS Lê Anh Tuấn - Trưởng khoa Phục hồi chức năng (Bệnh viện
Thanh Nhàn, Hà Nội) cho biết: Thoát vị đĩa đệm (hay còn gọi là trượt đĩa đệm,
nứt đĩa đệm) là bệnh xảy ra khi đĩa đệm bị mòn, vỡ, nứt và mất nước do cơ thể
con người lão hóa hoặc chủ nhân gặp chấn thương ở vùng cột sống. Khi đó, nhân
đĩa đệm trào ra ngoài, xâm nhập vào trong tủy sống, dẫn tới lồi đĩa đệm hoặc
đĩa đệm bị chia thành nhiều mảnh, tạo lực ép lên các dây thần kinh liền kề và
gây đau buốt nơi dây thần kinh bị chèn ép. Bệnh thường xảy ra ở mặt trước hoặc
mặt sau cơ thể, nếu diễn biến nặng có thể tạo ra những cơn đau buốt, tê bì ở cả
mặt, hai chi dưới, thậm chí ở ruột và bàng quang. Nếu thoát vị vùng thắt lưng
sẽ có triệu chứng đau lưng hoặc dọc dây thần kinh tọa, còn nếu thoát vị đĩa đệm
vùng cổ sẽ gây ra đau và cứng cổ, lan ra vai và cánh tay.
Theo chia sẻ của các chuyên gia, nguyên nhân khiến phụ nữ
mang thai hay bị thoát vị đĩa đệm là do chị em tăng cân, lại tập trung ở vùng
bụng, dẫn đến sự mất cân bằng trọng lượng cơ thể. Khi mang thai, lưng, cột
sống, vùng xương chậu của phụ nữ phải chống đỡ nặng hơn. Tử cung to ra, trọng
tâm cơ thể thay đổi, chèn ép các dây thần kinh, mạch máu ở phần lưng. Nhiều
thai phụ lại đứng sai tư thế khi cố gắng gồng người về phía sau khiến phần lưng
dưới bị kéo nặng. Ngoài ra, còn có những yếu tố như sự gia tăng hormone, nội
tiết tố, nồng độ estrogen và progesterone tăng cao khiến khớp và dây chằng lỏng
lẻo, làm suy giảm chức năng nâng đỡ lưng. Tuy nhiên, do thường nhầm lẫn với
chứng đau lưng thông thường ở phụ nữ mang thai, nhiều người có tâm lý chủ quan
khi cho rằng, đây là bệnh lý chỉ xuất hiện ở người cao tuổi nên không đi thăm
khám sớm. Lúc phát hiện thì bệnh đã nặng khiến quá trình điều trị khó khăn,
phức tạp hơn.
Để làm dịu cơn đau
Theo BS Lê Anh Tuấn, có nhiều phương pháp điều trị bệnh
thoát vị đĩa đệm như: Liệu pháp nhiệt -lạnh, nắn xương khớp, thuốc chống viêm
không steroid, steroid đường uống, tiêm ngoài màng cứng, phẫu thuật, vật lý trị
liệu, châm cứu bấm huyệt…
Tuy nhiên, với phụ nữ mang thai và đang cho con bú, tiến
trình điều trị cần thận trọng hơn khi chỉ áp dụng các phương pháp nhẹ nhàng mà
không được dùng kháng sinh hay phẫu thuật vì có thể ảnh hưởng tới thai nhi.
Dưới sự chỉ dẫn và theo dõi định kỳ của bác sĩ, các thai phụ có thể áp dụng
phương pháp nắn xương khớp giúp giảm áp lực lên đĩa đệm và dây thần kinh tọa.
Bên cạnh đó, phương pháp bấm huyệt nhắm tới các dây thần kinh cũng có tác dụng
làm dịu cơn đau.
Các bài tập thể dục dành cho vùng xương chậu và bụng dưới
giúp tăng cường độ dẻo dai cho xương khớp và cơ bắp, làm giảm bớt căng
thẳng trên cột sống. Bài tập an toàn nhất cho phụ nữ mang thai bao gồm: Đi bộ,
bơi lội, đạp xe, tập yoga… Để thuyên giảm cơn đau, thai phụ cần chỉnh sửa
tư thế đứng, ngồi sao cho đúng. Khi ngủ, nên nằm nghiêng và sử dụng gối ôm hoặc
đai đeo bụng để nâng đỡ phần bụng đang ngày một nặng nề. Massage, tắm nước ấm,
chườm khăn nóng cũng là cách hiệu quả giúp thai phụ xoa dịu cơn đau. Chế độ ăn
uống cần được điều chỉnh đủ dinh dưỡng, đặc biệt cần bổ sung thêm canxi.
Nếu không may bị thoát vị đĩa đệm khi đang mang thai, phụ nữ
nên duy trì các bài tập thể lực nhẹ để nâng cao sức khỏe và hỗ trợ điều trị
bệnh. Thoát vị đĩa đệm không chỉ làm gián đoạn công việc, gây phiền toái cho
sinh hoạt, quá trình mang thai mà còn ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi
nếu không được chú ý. Vì vậy, ngay khi có triệu chứng, thai phụ cần đi khám
ngay để có biện pháp chữa trị kịp thời.
![]() |
Nguy hiểm khi thai phụ nhầm lẫn thoát vị đĩa đệm và đau lưng |
Khi bị thoát vị đĩa đệm vùng cột sống, thai phụ cần
chú ý:
- Hết sức cẩn thận trong các hoạt động đi lại, làm
việc, vận động, tránh các tác động và thay đổi tư thế đột ngột vùng cột sống
thắt lưng.
- Có thể tập các bài tập thể dục, yoga tốt cho phụ nữ
mang thai để tránh các triệu chứng đau nhức gây ra do bệnh và quá trình mang
thai. Nên tập nhẹ nhàng và tập các bài tập phù hợp với từng giai đoạn thai kỳ
(3 tháng đầu, 3 tháng giữa, 3 tháng cuối).
- Khi đau, có thể dùng ngải cứu sao rượu để chườm chỗ
đau.
- Xoa bóp nhẹ nhàng vùng thắt lưng, đặc biệt là buổi
tối trước khi đi ngủ giúp giảm đau nhức và rất tốt cho thai nhi.
- Khám thai thường xuyên để đánh giá sự phát triển của
thai nhi, đồng thời thai phụ cũng cần đánh giá sức khỏe tổng quát, đặc biệt
trong những tháng cuối thai kỳ để tiên lượng trước các vấn đề khi sinh đẻ. Tùy
theo mức độ biểu hiện bệnh và sức khỏe của thai phụ mà các bác sĩ có chỉ định
đẻ thường hay mổ đẻ.
- Trong trường hợp bệnh nặng, thai phụ có thể tham khảo
phương pháp điều trị bằng y học cổ truyền như dùng thuốc, xoa bóp bấm huyệt.
Tuy nhiên việc điều trị này cần được tiến hành tại các bệnh viện và do các bác
sĩ chuyên khoa thực hiện. Tuyệt đối không nên tự ý điều trị hoặc điều trị ở
những nơi không được cấp phép vì rất nguy hiểm cho cả mẹ và bé, rất dễ dẫn đến
động thai và sảy thai.
Xem thêm các thông tin về thoát vị đĩa đệm sài gòn để có biện pháp phòng tránh kịp thời
0 Bình luận